POZNAJ KARPATY!
Karpaty należą do największych łańcuchów górskich w Europie, zajmują powierzchnię około 209 tys. km2.
Rozciągają się łukiem o długości około 1300 km pomiędzy przełomami Dunaju: pod Bratysławą na pograniczu
słowacko-austriackim i tzw. „Żelazną Bramą” na pograniczu rumuńsko-serbskim. Geologiczne struktury Karpat
sięgają nawet nieco dalej. Niekiedy zalicza się do nich również Góry Wschodnioserbskie na terenie Serbii.
Góry te znajdują się na terenie siedmiu państw europejskich. Ponad połowa (55,5%) ich powierzchni wchodzi
w skład Rumunii, 17,1% - Słowacji, 10,3% - Ukrainy, 9,3% - Polski, a ok. 7,8% - Węgier, Czech i Austrii.
Za najbardziej karpacki kraj uważa się Słowację, ponieważ zajmują one 73% całkowitej powierzchni tego państwa
(Warszyńska 1995). Składają się z kilku części. Najczęściej mając na myśli łuk Karpat wymienia się Karpaty Zachodnie,
Karpaty Wschodnie i Karpaty Południowe. W literaturze można też jednak spotkać inne klasyfikacje, np. za Kondrackim
(1978) na Karpaty Zachodnie i Karpaty Południowo- Wschodnie. Taki też podział przyjętow tym opracowaniu, nawiązując jednak
do klasyfikacji według Balona i Jodłowskiego (2014) oraz Czeppego i German.
Nazwa „Karpaty” pochodzi najprawdopodobniej od nazwy dackiego plemienia Karpów, mieszkających w pierwszym tysiącleciu naszej ery
na terenie Karpat Wschodnich. Wymienia ją Ptolemeusz w II wieku naszej ery (w postaci Karpates Oros). Być może nazwa ta wywodzi się
od indoeuropejskiego słowa korpata – „góra”, „skała”. Inną hipotezą jest jej pochodzenie od przedindoeuropejskiego cara – „kamień”.
W XIII- i XIV-wiecznych oficjalnych dokumentach węgierskich Karpaty pojawiają się pod nazwą Thorchal bądź Tarczal lub rzadziej jako
Montes Nivium. W Polsce po raz pierwszy użył nazwy „Karpaty” Stanisław Staszic w XIX wieku w dziele O ziemiorództwie Karpatów i innych
gór i równin Polski (1815).
|
|
|
Zdjęcia powyżej przedstawiają dwa szczyty Karpat: Howerla oraz Lodowy Szczyt. Wysokość pierwszego szczytu to 2 061 m, zaś drugiego 2 627 m.
